Siber Güvenlik Farkındalığı Rehberi
1. Günlük Hayatta Dikkat Edilecekler
- Şifre güvenliği:
- En az 12 karakterli, harf + rakam + sembol içeren güçlü şifreler kullan.
- Aynı şifreyi birden fazla yerde kullanma.
- Mümkünse parola yöneticisi (password manager) kullan.
- İki faktörlü kimlik doğrulama (2FA):
- Bankacılık, e-posta, sosyal medya hesaplarında 2FA aktif et.
- Cihaz güncellemeleri:
- Telefon, bilgisayar ve uygulamaları düzenli güncelle.
- Güncellemeler genelde güvenlik açıklarını kapatır.
2. E-posta ve Mesaj Güvenliği
- Phishing (oltalama) saldırıları:
- “Hemen tıkla”, “Ödül kazandınız” gibi acele ettiren e-postalara dikkat et.
- Gönderen adresini kontrol et, linklerin üstüne gelerek gerçek URL’yi gör.
- Ek dosya riski:
- Tanımadığın kişilerden gelen ekleri açma.
- Özellikle .exe, .zip, .docm gibi dosyalar tehlikeli olabilir.
3. Sosyal Medya ve Kişisel Veri
- Paylaşım kontrolü:
- Doğum tarihi, adres, telefon gibi bilgilerini herkese açık paylaşma.
- Profil güvenliği:
- Arkadaşlık isteklerini kontrol et, sahte hesaplara karşı temkinli ol.
- Konum paylaşımı:
- Canlı konum paylaşırken güvenlik riskini düşün.
4. İnternette Güvenli Alışveriş
- Güvenli bağlantı:
- Adres çubuğunda
https://
olduğuna dikkat et.
- Sahte siteler:
- Çok ucuz görünen fırsatlara şüpheyle yaklaş.
- Ödeme yöntemleri:
- Sanal kart veya limitli kart kullan.
5. Cihaz ve Ağ Güvenliği
- Antivirüs ve güvenlik yazılımı: Kullan ve düzenli güncelle.
- Wi-Fi güvenliği:
- Ortak Wi-Fi’de bankacılık işlemleri yapma.
- VPN kullanarak daha güvenli bir bağlantı sağlayabilirsin.
- USB bellek riski:
- Kaynağını bilmediğin USB bellekleri takma.
6. Sosyal Mühendislik Farkındalığı
- Dolandırıcılar bazen teknik yerine psikolojik yöntem kullanır.
- Örnekler: Banka görevlisi kılığında aramalar, sahte müşteri temsilcisi, iş teklifleri.
- Kural: Şüpheli bir durumda hemen telefonu kapat, resmi kanallardan doğrula.
7. Kurumsal Ortamlarda Ekstra Önlemler
- Çalışanlara düzenli siber güvenlik eğitimi verilmeli.
- Hassas belgeler şifrelenmeli, erişim yetkileri sınırlandırılmalı.
- Yedekleme stratejileri (bulut + offline kopya) uygulanmalı.
Özet
- Güçlü şifre + 2FA = İlk savunma hattı
- Güncellemeler = Açıkları kapatma
- Dikkatli paylaşım = Sosyal mühendisliğe karşı koruma
- Sağduyu = “Şüpheli görünen şey büyük ihtimalle tehlikelidir”